آیه 14 سوره جاثیة
| <<13 | آیه 14 سوره جاثیة | 15>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
به آنان که ایمان آورده‌اند بگو که از (جور جهالتهای) مردمی که به ایّام الهی (و روز وعده‌های خدا) امیدوار نیستند درگذرند تا خدا عاقبت هر قومی را به پاداش اعمال خود برساند.
به مؤمنان بگو: از کسانی که به روزهای خدا [چون روز آزمایش بندگان، روز پیروزی اهل ایمان، شکست دشمنان و روز قیامت] امید ندارند، گذشت کنند، تا [خدا] مردمی را [که تهیدست از عقاید پاک و کردار شایسته هستند، در روزی از روزهایش] به خاطر گناهانی که همواره مرتکب می شوند، کیفر دهد.
به كسانى كه ايمان آورده‌اند بگو تا از كسانى كه به روزهاى [پيروزى] خدا اميد ندارند درگذرند، تا [خدا هر] گروهى را به [سبب] آنچه مرتكب مى‌شده‌اند به مجازات رساند.
به كسانى كه ايمان آورده‌اند، بگو: از خطاى كسانى كه به روزهاى خدا باور ندارند درگذريد، تا خود، آن مردم را به جزاى اعمالى كه مرتكب شده‌اند پاداش دهد.
به مؤمنان بگو: «کسانی را که امید به ایّام اللّه [= روز رستاخیز] ندارند مورد عفو قرار دهند تا خداوند هر قومی را به اعمالی که انجام می‌دادند جزا دهد»!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«یَغْفِرُوا»: ببخشند و صرف نظر کنند و گوش به اذیّت و آزار کافران و مشرکان ندهند. در این صورت مراد یک دستور اخلاقی در برخورد با کفّار و مشرکان و بی‌دینان است و از مسلمانان برای همیشه خواسته می‌شود در برابر چنین افرادی، بی‌اعتناء بوده و برای بیدار ساختن و جلب ایشان به اسلام، بزرگوارانه و صبورانه عمل کنند، و اجر خود را از خدا بخواهند. یا این که مراد در یک مقطع خاصّ زمانی همچون سالهای نخستین دعوت در مکّه است که هنوز مسلمانان اجازه مقابله و مقاتله با مشرکان را نداشتند. البتّه چنین شرائطی در طول تاریخ برای مسلمانان به صورت فردی یا جمعی تکرار می‌گردد. فعل مضارع (یَغْفِرُوا) به منزله امر یعنی (إِغْفِرُوا) است. جواب امر مقدّر و اصل آن چنین است: قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا اغْفِرُوا یَغْفِرُوا. «أَیَّامَ اللهِ»: مراد مصائب و وقائعی است که خدا بر سر ملّتهای پیشین آورده است. برخی (أَیَّامَ اللهِ) را روز قیامت معنی کرده‌اند.
نزول
ابن عباس گوید: این آیه درباره عمر بن الخطاب در جنگ بنى‌المصطلق نازل گردیده، موقعى که مسلمین نزدیک چاهى فرود آمده بودند که آن را مریسیع مى گفتند: عبدالله ابن ابى که رئیس منافقین بود. غلام خویش را به طلب آب فرستاد، غلام مزبور که براى آوردن آب رفته بود. دیر بازگشت عبدالله جهت دیر آمدن را از او پرسید.
غلام گفت: از آن سبب دیر آمدم که غلام عمر بن الخطاب بر سر چاه نشسته بود و آب مى کشید تا دلوهاى پیامبر را پر آب کند و نیز پس از آن دلوهاى ابوبکر را پر آب نماید. عبدالله گفت: مثل ما با این قوم چنان است که گفته اند، سمّن کلبک یأکلک، این خبر به عمر رسید در خشم شد و شمشیر را برداشت تا عبدالله را به قتل رساند. این آیه بر رسول خدا صلی الله علیه و آله نازل گردید و عمر از اراده خویش منصرف گشت، سدى و جماعتى از مفسرین گویند: این آیه درباره جمعى از صحابه نازل شده که از اهل مکه سخت در ناراحتى بودند و شکایت نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله بردند و از او دستور قتال و نبرد خواستند و هنوز آیه قتال نازل نشده بود. خداوند این آیه را نازل نمود و دستور عفو و گذشت را داد.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ «14»
(اى پيامبر!) به كسانى كه ايمان آورده‌اند، بگو: از كسانى كه به (روز رستاخيز كه يكى از) ايّام اللّه (است) اميد ندارند، درگذرند (و آنان را به خدا واگذارند) تا خداوند (در آن روز) هر قومى را به آنچه انجام مى‌دادند جزا دهد.
نکته ها
مراد از ايّام اللّه روزهاى تاريخى است كه در آن تحوّلات بزرگى از قهر خداوند نسبت به ستمگران يا مهر الهى نسبت به مؤمنان صورت مى‌گيرد.
مسلمانان مكّه گرفتار دشمنى و آزار مشركان مكّه بودند، به فكر مقابله به مثل افتادند امّا خداوند پيامبرش را فرمان داد كه به مسلمانان بگويد عجله نكنيد كه هنوز شما قوى نيستيد و آنان را به من واگذار كنيد.
پیام ها
1- پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مأمور است تا شيوه برخورد با كفّار را به مؤمنان آموزش دهد.
قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا ...
2- لازمه‌ى ايمان، گذشت و بزرگوارى است. «لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا»
3- رسيدن به اهداف بلند دينى، نياز به صبر و پرهيز از شتابزدگى دارد. «لِلَّذِينَ
جلد 8 - صفحه 522
آمَنُوا يَغْفِرُوا»
4- ايمان به آنكه كفّار گرفتار كيفر الهى هستند، زمينه گذشت و صبر را در انسان شكوفا مى‌كند. يَغْفِرُوا ... لِيَجْزِيَ قَوْماً ...
5- عقيده در عمل مؤثّر است، چون كفّار اميدى به قيامت ندارند به سراغ كسب كارهاى بد مى‌روند. لا يَرْجُونَ ... يَكْسِبُونَ
6- انسان گرفتار عمل خويش است. لِيَجْزِيَ ... بِما كانُوا يَكْسِبُونَ
7- كيفر براى كارهاى زشتى است كه انسان آگاهانه به سراغ آن مى‌رود. «بِما كانُوا يَكْسِبُونَ»
8- آنچه سبب قهر الهى است، استمرار واصرار بر انحراف و خلاف است. «كانُوا يَكْسِبُونَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ «14»
قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا: بگو اى پيغمبر آنان را كه ايمان آورده‌اند، يَغْفِرُوا:
درگذريد و عفو كنيد تا عفو كنند و از سر انتقام بگذرند، لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ: مر آنان را كه توقع ندارند روزهائى كه در آن خدا عذاب نازل فرموده بر كافران، (عرب وقايع هلاك و عذاب را به ايام تعبير نمايد). مراد آنست كه انتقام مكشيد تا خدا متولى مجازات ايشان شود روزهائى كه مقرر است براى وقوع عذاب بر ايشان، يا درگذريد از انتقام قومى كه اميد ندارند به روزهائى كه حق تعالى موقت ساخته براى نصرت مؤمنان و ثواب دادن به ايشان. پس بيان علت امر را فرمايد: لِيَجْزِيَ قَوْماً: تا جزا و پاداش دهد خدا قوم را از مؤمنان و كافران، بِما كانُوا يَكْسِبُونَ: به آنچه هستند كه كسب مى‌كنند از ايمان و كفر و طاعت و معصيت.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
هذا هُدىً وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ «11» اللَّهُ الَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ «12» وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً مِنْهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ «13» قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ «14» مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها ثُمَّ إِلى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ «15»
ترجمه
اين هدايت است و آنان كه كافر شدند به آيتهاى پروردگارشان براى آنها عذابى است از شديدترين عذاب دردناك
خدا است آنكه مسخّر كرد براى شما دريا را تا روان شود كشتى در آن بفرمانش و تا طلب كنيد از فضل او و باشد كه شما شكر كنيد
و مسخّر ساخت براى شما آنچه را در آسمانها و آنچه در زمين است بتمامى از جانب خود همانا در اين هر آينه آيتها است براى گروهى كه تفكر ميكنند
بگو بآنان كه گرويدند درگذرند از آنان كه اميد ندارند وقايع تاريخى خدا را تا پاداش دهد گروهى را بآنچه كه بودند كسب ميكردند
هر كه كرد كار شايسته‌اى پس بر نفع او است و هر كه بد كرد پس بر ضرر آنست پس بسوى پروردگارتان بازگردانده ميشويد.
تفسير
خداوند متعال در تعقيب احوال استهزاء كنندگان بآيات الهى ميفرمايد اين قرآن كه بر پيغمبر آخر الزّمان تلاوت شد راهنماى حقيقى است و آنان كه منكر آن شوند بعذابى از بدترين انواع عذاب كه بسيار مولم و دردناك باشد گرفتار خواهند شد و نيز فرموده خداوند آن ذات مقدّسى است كه آرام و مورد استفاده بندگان قرار داد دريا را براى آنكه كشتى در آن روان شود باراده خداوند و بوسيله آن بندگان بمقاصد خودشان برسند از سفر و تجارت و بهره بردارى كنند از دريا بصيد ماهى و بيرون آوردن مرواريد و غيره بفضل الهى و شكرگزارى نمايند و نيز مسخّر و رام فرمود آنچه در آسمانها است از آفتاب و ماه و ستارگان و ابر و باد و غيرها و آنچه در زمين است از حيوانات و نباتات و جمادات را براى انتفاع و استفاده نوع بشر با آنكه تمامى آنها از فضل و احسان خدا است بر بندگان
ابر و باد و مه و خورشيد و فلك در كارند
تا تو نانى بكف آرى و بغفلت نخورى
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد كه تو فرمان نبرى
در اين امور آيات و علائمى است بر توحيد خداى كريم رحيم ولى قدرى فكر و
جلد 4 صفحه 635
تأمّل لازم دارد تا انسان بآن پى برد و قدردانى از الطاف او نمايد بگو اى پيغمبر باهل ايمان بگذرند و صرف نظر نمايند فعلا از خطاها و آزار كفّاريكه انتظار ندارند پيش آمد روزهاى تاريخى انتقام خداوند از كفّار امم سابقه را براى خودشان چون ايّام در كلام عرب بر وقائع بزرگ تاريخى اطلاق ميشود خلاصه آنكه دستور الهى باهل ايمان آنستكه با كفّار مدارا نمايند تا خدا خودش هر يك از دو دسته را بجزاى اعمالشان برساند و گفته‌اند تقدير كلام آنستكه بگو به كسانيكه ايمان آوردند عفو نمائيد و درگذريد عفو ميكنند و ميگذرند و بنظر حقير گاهى از فعل مضارع اراده امر ميشود مانند آنكه گفته ميشود كسيكه آب ندارد تيمّم ميكند يعنى بايد تيمّم كند و مانند قول خداوند قل لعبادى الّذين آمنوا يقيموا الصّلوة و ينفقوا ممّا رزقناهم و بنابر اين حاجت بتقدير نيست و در هر حال آيه اخيره مبيّن و مؤكّد معناى سابق است كه خداوند كفّار را مجازات خواهد فرمود و اهل ايمان را بپاداش صبرشان ميرساند و قوما فرموده تا شامل هر دو شود چون در آن آيه تصريح شده كه نفع و ضرر هر عمل خوب و بدى بصاحبش خواهد رسيد در اين دنيا يا روز جزا كه مئال و مرجع تمام بندگان بحكم خدا است و منافات با مجازات دنيوى ستمكاران ندارد و شايد كلمه ثمّ اشاره باين معنى باشد و اللّه اعلم و قمّى ره نقل فرموده كه مراد از قل للّذين آمنوا تا آخر آيه دستور الهى بائمه اطهار است كه نفرين نكنند بر ائمه جور تا خداوند خودش آنها را عقوبت فرمايد و اين معنى منافى با معناى سابق نيست چون افراد كامل در ايمان ائمه هدى و در كفر ائمه جورند.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
قُل لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرجُون‌َ أَيّام‌َ اللّه‌ِ لِيَجزِي‌َ قَوماً بِما كانُوا يَكسِبُون‌َ «14»
بفرما براي كساني که ايمان آوردند گذشت كنند كساني را که اميد ندارند ايّام اللّه را تا اينكه جزا دهد خداوند قومي را بآنچه بودند كسب ميكردند. مفاد آيه قريب باين مفاد که اينکه كفار و ظلمه که اهانت بمؤمنين ميكنند و اذيّت بآنها مؤمنين در مقام تلافي برنيايند و آنها را واگذار كنند بخداوند در ايّامي که مقتضي ميداند جزاي آنها را ميدهد.
قُل لِلَّذِينَ آمَنُوا اينکه مؤمنيني که در شكنجه ظلم ظالمين و كفّار و مشركين و ضالّين گرفتار شدند.
يَغفِرُوا يعني گذشت كنند و در مقام معارضه و تلافي برنيايند که موجب فساد زيادتر ميشود و آنها جري‌تر ميشوند.
لِلَّذِينَ لا يَرجُون‌َ أَيّام‌َ اللّه‌ِ در تفسير ايام اللّه مفسرين اقوالي گفتند که در
جلد 16 - صفحه 114
سوره ابراهيم آيه پنجم ميفرمايد: وَ ذَكِّرهُم بِأَيّام‌ِ اللّه‌ِ گذشت لكن حديث از حضرت صادق (ع) است که ايّام اللّه سه يوم است: روزي که حضرت بقيّة اللّه ظاهر ميشود و اينها زنده ميشوند و از آنها انتقام ميكشد، و روزي که ائمّه اطهار رجعت ميفرمايند و از ظالمين بآنها انتقام ميكشند، و روز قيامت که خداوند از آنها انتقام ميكشد.
لِيَجزِي‌َ قَوماً بِما كانُوا يَكسِبُون‌َ که هر كس را بجزاي خود ميرساند و انتقام هر مظلوم را از ظالم ميكشد، و فرج مؤمنين در اينکه سه روز است ايّام ظهور حجّت (عج) و دوره رجعت و روز رستاخيز در قيامت و صحراي محشر. سپس خداوند جزاي هر يك را معيّن ميفرمايد:
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 14)- سپس به ذکر یک دستور اخلاقی در برخورد با کفار می‌پردازد تا بحثهای منطقی سابق را به این وسیله تکمیل کند روی سخن را به پیامبر صلّی اللّه علیه و اله کرده، می‌فرماید: «به مؤمنان بگو: کسانی را که امید به ایام اللّه (روز رستاخیز) ندارند مورد عفو قرار دهند، و نسبت به آنها سخت نگیرند» (قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یَغْفِرُوا لِلَّذِینَ لا یَرْجُونَ أَیَّامَ اللَّهِ).
ممکن است آنها بر اثر دور بودن از مبادی ایمان و تربیت الهی برخوردهای خشن و نامطلوب، و تعبیرات زشت و زننده‌ای داشته باشند، شما باید با بزرگواری و سعه صدر با این گونه اشخاص برخورد کنید، مبادا بر لجاجت خود بیفزایند، و فاصله آنها از حق بیشتر شود.
ولی برای این که این گونه افراد از این بزرگواری و عفو و گذشت سوء استفاده نکنند در پایان آیه می‌افزاید: «این به خاطر آن است که (خداوند در آن روز) هر قومی را به اعمالی که انجام می‌دادند جزا دهد» (لِیَجْزِیَ قَوْماً بِما کانُوا یَکْسِبُونَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر کشف الاسرار از عامه.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.